⚙️ TypeScript Projesi Kurulumu: Temel Ayarlar ve En İyi Uygulamalar
📘 Bu Rehberde Ne Öğreneceksiniz?
Bu rehber, size sıfırdan bağımsız bir TypeScript projesi kurulumu sürecini adım adım gösterecek.
tsconfig.json dosyasının yapılandırılmasını, npx tsc ile derleme işlemini ve Google TypeScript Style (GTS) ile kod standartlarını uygulamayı öğreneceksiniz.
Sonunda, hatasız, ölçeklenebilir ve modern bir TypeScript projesi kurabilecek hale geleceksiniz.
🧩 1️⃣ TypeScript Bağımlılığını Kurma ve Projeyi Başlatma
Başlamadan önce, bilgisayarınızda Node.js ve npm kurulu olduğundan emin olun.
| Açıklama | Komut |
|---|---|
| Yeni proje klasörü oluşturur ve içine girer. | mkdir rabisu-ts-proje && cd rabisu-ts-proje |
| package.json dosyasını otomatik oluşturur. | npm init -y |
| TypeScript’i yalnızca geliştirme ortamı için kurar. | npm install --save-dev typescript |
| tsconfig.json dosyasını oluşturur. | npx tsc --init |
📘 Açıklama:
npx tsc --init, TypeScript derleyicisinin (TSC) çalışma kurallarını belirleyen tsconfig.json dosyasını oluşturur.
⚙️ 2️⃣ tsconfig.json Dosyasını Yapılandırma
tsconfig.json, TypeScript derleyicisinin kodunuzu nasıl JavaScript’e dönüştüreceğini belirleyen dosyadır.
Aşağıdaki örnek yapı önerilen temel ayarlardır:
{
"compilerOptions": {
"target": "es2020",
"module": "commonjs",
"rootDir": "./src",
"outDir": "./build",
"strict": true,
"esModuleInterop": true
}
}
🧠 Önemli Parametreler:
"target" → Derlenecek JavaScript sürümü (örnek: "ES2022")
"module" → Modül sistemi ("NodeNext" veya "CommonJS")
"rootDir" → Kaynak TS dosyalarının klasörü ("./src")
"outDir" → Derlenmiş JS dosyalarının hedef klasörü ("./build")
"strict": true → Daha güvenli ve tip denetimli kod sağlar
💻 3️⃣ TypeScript Kodunu Yazma ve Derleme
🔹 Kaynak Dosyayı Oluşturun
mkdir src
echo "
const sunucuAdi: string = 'tr1-node01';
export function selamla(kim: string = sunucuAdi): string {
return \`Merhaba, \${kim}!\`;
}
console.log(selamla());
" > src/index.ts
🔹 Derleme İşlemi
Kodu JavaScript’e çevirmek için:
npx tsc
Derlenmiş dosya build/ klasörüne kaydedilir.
🔹 Çalıştırma
node build/index.js
Çıktı:
Merhaba, tr1-node01!
🔹 Otomatik Derleme (Watch Mode)
Kaydettiğinizde otomatik derleme yapmak için:
npx tsc -w
🧠 4️⃣ Google TypeScript Style (GTS) ile Kod Standartlarını Uygulama
GTS, Google’ın resmi TypeScript kod stili, linter ve biçimlendirici aracıdır. Projeye entegre etmek için aşağıdaki adımları uygulayın:
| 🧩 Açıklama | 💻 Komut |
|---|---|
| GTS kütüphanesini kurar. | npm install --save-dev gts |
| GTS yapılandırmasını projeye ekler. | npx gts init |
| Kodunuzu derler ve kontrol eder. | npm run compile && npm run check |
| Hataları otomatik düzeltir. | npm run fix |
🧩 GTS’nin Kazandırdıkları:
ESLint + Prettier yapılandırmasını otomatik ekler
Kod stili denetimi sağlar
Tutarlı bir tsconfig.json oluşturur
🧠 5️⃣ Hızlı Kurulum Komutu (Tüm Adımlar Tek Satırda)
Zaman kazanmak istiyorsanız aşağıdaki komut, proje oluşturma ve yapılandırmayı tek adımda yapar:
npm init -y && npm i -D typescript ts-node eslint prettier @types/node && npx tsc --init
Bu komut:
TypeScript ve gerekli araçları yükler
tsconfig.json oluşturur
Geliştirici ortamını otomatik hazırlar
⚡ Performans ve Yapılandırma Önerileri
| ⚙️ Ayar | 🧩 Açıklama | 💡 Önerilen Değer |
|---|---|---|
"strict" | Tip hatalarını erken tespit eder. | true |
"rootDir" | TS kaynak dizini | "./src" |
"outDir" | JS çıktı dizini | "./build" |
"skipLibCheck" | Kütüphane tip denetimini hızlandırır. | true |
💡 Ek İpucu: Yeni sözlük veya obje oluştururken dict() yerine kullanmak gibi, TypeScript’te de derleyiciye özel optimizasyonlar performansı artırır.
💬 Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- npx tsc ve npx ts-node arasındaki fark nedir?
npx tsc, TypeScript dosyalarını kalıcı .js dosyalarına çevirir. ts-node ise bellekte çalıştırır, diske yazmaz.
- tsconfig.json içinde en kritik ayar nedir?
"strict": true en önemli ayardır. Tip güvenliği sağlar, hataları erken fark etmenizi sağlar.
- Proje dizin yapısı nasıl olmalı?
src/ kaynak kodları, build/ derlenmiş çıktılar içindir. Bu ayrımı rootDir ve outDir ile belirleyin.
- TypeScript’i React veya Express ile nasıl kullanırım?
React için:
npx create-react-app my-app --template typescript
Express için:
npm i express @types/express @types/node
- Kod stillerini otomatik düzeltmek mümkün mü?
Evet, GTS ile npm run fix komutu kodunuzu biçimlendirir ve hataları düzeltir.
🎯 Sonuç
Bu kılavuzda, sıfırdan bir TypeScript projesi kurmayı, tsconfig.json yapılandırmasını ve GTS ile kod kalitesini artırmayı öğrendiniz. Artık Node.js, Express veya React projelerinizde güçlü, ölçeklenebilir ve okunabilir TypeScript kodları yazabilirsiniz.